3D-4D-5D

Zonder omwegen, binnen het 3D-4D-5D-complex stellen we ons al geruime tijd de nogal prangende vraag wat ‘driemaal is scheepsrecht’ nu precies betekent, wil dat zeggen dat we op de vooravond staan van WOIII, of nu net niet? Volgens chaostheoretici is het een dubbeltje op z’n kant, niet alleen is een vreedzame kritische massa onontbeerlijk maar ook een aantal katalysatoren die het evolutionaire traject een fluweelzachte wending kunnen geven.

Visualisatie

Aan de hand van enkele visualisaties schetsen we een maatschappelijke context waarin we vooral de eenvoud trachten te bewaren, dit wil zeggen ontdaan van veel irrelevanties die de helderheid ondermijnen. We beperken ons doelbewust tot een periode van pakweg de laatste 100 jaar, een periode waarin WOI en WOII hebben plaatsgevonden om redenen waarover de (subjectieve) meningen verdeeld zijn. Met een aantal non-lineaire katalysatoren in het achterhoofd plaatsen we het idee van een ‘monetaire reset’ centraal, simpelweg omdat niet de beschikbaarheid van deze optie leidend beginsel is dan wel de kennis, interpretatie, besluitvorming en/of de consensus hierover.

Innovatie

Hieronder vernauwen we het beeld tot het hedendaagse tijdsgewricht zonder de geschiedenis buitenspel te plaatsen, het weerspiegelt een dynamiek waarvan de uitkomst moeilijk voorspelbaar is. Het idee van een ‘monetaire reset’ wordt hier benoemd als een neutraliserende attractor omwille van het zowel tijdloze als neutrale kenmerk. Aanvullend, een door sommigen gesuggereerde nieuwe ggz pleit vandaag (2018) voor derde orde veranderingen, dit zijn vaak meervoudig complexe transformaties. Deze visualisatie kan door het navigerende zelf op verschillende manieren geïnterpreteerd worden met, in meer of mindere mate doordacht naargelang diepgang van de analyse, met deze of gene reacties tot gevolg. Door echter het beeld zo ruim mogelijk te maken bieden we een open speelveld waarbinnen alle acties en reacties het finale verloop bepalen zullen.

Tumult

Bovenstaand beeld herbergt twee scenario’s, enerzijds een doemscenario dat zich vertaalt naar WOIII, anderzijds een herstelscenario waarin duurzame menselijke vooruitgang centraal komt te staan. Het idee van een ‘monetaire reset’ fungeert hierin als katalysator, als een procesversneller die ook heel wat ingeburgerde overtuigingen in twijfel trekt. Zo gezien krijgt het begrip herstel een dubieus karakter, alsof we onszelf eerst in verwarring dienen te brengen om ons in staat te stellen meer zicht te krijgen op hoe deze psychodramatische processen op verschillende niveaus werken. Hoe dan ook, een paradigmashift en/of herstel mag dan misschien wel de warm gekoesterde ambitie zijn, het is zoals praktijkervaring leert beslist geen sinecure om hier, per definitie paradigmashift, een open dialoog aan te koppelen.

Barometer

Als niet meer dan randinformatie binnen deze contextuele beschouwing waarin we allen een rol spelen, onderhavig een indicatieve ‘barometer’ met kernwoorden die wel/niet herkenning geven. Speltheoretisch links het vigerende niet-coöperatieve spel met incomplete informatie, rechts een aantal impulsen die niet zelden in volledige tegenspraak lijken te zijn. Op deze manier komen we tot een AB-perspectief, met in het midden een ‘strijd’ waarvan we niet weten naar welke kant het dubbeltje zal vallen, goedschiks, kwaadschiks. Het beeld leent zich voor debat waarin integriteit en bedachtzaamheid gepast is, gekaderd binnen het brede begrip ‘paradigmashift’ waarover de meningen uiterst verdeeld kunnen zijn.

Paradigmashift

Een paradigmashift is een ontwikkeling in de wetenschap die leidt tot een dramatisch ander beeld van de werkelijkheid. Vaak ontstaat bij zo’n ontwikkeling een grote tegenstelling tussen de voor- en tegenstanders van het nieuwe paradigma. Een doorbraak naar het nieuwe paradigma wordt doorgaans afgedwongen doordat bepaalde nieuwe wetenschappelijke inzichten steeds opnieuw en door steeds meer wetenschappers proefondervindelijk worden gestaafd. De nieuwe kennis kan niet langer vanuit het oude paradigma worden verklaard en lijkt daarmee niet zelden zelfs in volledige tegenspraak te zijn. Meestal blijkt pas achteraf, wanneer de aanhangers van het oude, niet langer voldoende wetenschappelijke wereldbeeld hun invloed en macht hebben verloren, dat er sprake was van een paradigmashift.